Hvítasunnudagur, 23. maí.
Gleðilega hátíð. Við dveljum aðeins við HönnunarMars sem líkur í dag og mælum með heimsókn í Hönnunarsafnið á næsu vikum. Við mælum líka með tónleikum Mótettukórsins á nýjum stað eftir umrót og kosmískri sýningu í Ásmundarsafni við Sigtún.
Með hátíðarkaffinu 🇮🇸
I. Ef lýsa ætti myrkva, einkasýning Sirru Sigrúnar Sigurðardóttur í Ásmundarsafni
- Við erum að hlusta,
II. Vortónleikar Mótettukórsins í Langholtskirkju,
III. Tvær sýningar í Hönnunarsafni Íslands.
I. Skúlptúr, sólskin og teikning
Ef lýsa ætti myrkva, Sirra Sigrún Sigurðardóttir,
Ásmundarsafn, Listasafni Reykjavíkur, Sigtúni.
Sýningin stendur til 3. október.
Mjúkgulur ljómi framundan. Tilfinningin var eins og að ganga inn í musteri ótilgreinds guðdóms. Og það var akkúrat það sem ég gerði. Gekk beint inn í útbreiddan ljómandi faðminn. Það var skýjað og sumarbirtan sem barst inn í tunglsalinn í gegnum teiknaðar filmur í loftgluggum Ásmundarsalar því mjúk og dreifð. Ég dvaldi lengi og mér leið vel á meðan og lengi á eftir.
Í þessu fallega húsi myndhöggvarans Ásmundar Sveinssonar sem er vafalítið eitt hans mikilfenglegasta verk, eru nú fáir aðrir skúlptúrar hans og athyglinni beint að húsinu sjálfu fyrst og fremst. Hér er á ferð einkasýning Sirru Sigrúnar Sigurðardóttur sem í raun notar húsið til að beina athyglinni að einhverju miklu stærra, tengingu manns og sólkerfis; kosmosinu innra og ytra kjósi maður að túlka það sem svo. Sólarljósið lendir á stórum spegli á þaki hússins sem varpar því inn um gluggana. Birtingarmyndin er því síbreytileg eftir veðri og birtuskilyrðum og breytilegur ljómi eða sindrandi ljósgeislar baða rýmið og gesti þess. Húsið verður óskrifað blað sem sólin teiknar á tengingu okkar við alheiminn. Sameiginlegur þráður beggja listamanna, Sirru og Ásmundar til Grikklands til forna er alltumlykjandi.
Þeir skúlptúrar Ásmundar sem eru á sýningunni eru hresstir við með því að setja þá hvern og einn á nýjan gagnsæjan, litríkan stall. Sá skúlptúr sem vakti mesta athygli mína er þó á hefðbundnum stöpli en hann er reyndar bara brot af óþekktri styttu eftir Ásmund. Ég mæli með að veita henni athygli. Aðrir eru á stöpli úr plexígleri en ekki timbri eins og venjan er. Enginn brestur er sjáanlegur og jafnvægið meira en oft áður. Hér erum við ljóslega komin út í líkingar um glerþakið og stöðu feðraveldisins enda býður samhengið upp á það þar sem liststofnanir, hér Listasafn Reykjavíkur, þurfa skv. reglum að uppfylla ýmis skilyrði, hér að takast á við og sýna verk kallanna Ásmundar, Errós og Kjarvals í húsum sínum á hverjum tíma. Hér er því ungur kvenkyns listamaður með ungum kvenkyns sýningarstjóra að takast á við verk eins af listamönnunum í samnefndu húsi. Þetta er hér gert með fádæma elegans. Listamennirnir Sirra og Ásmundur eru af ólíkum en þó sama heimi hvar ólíkir styrkleikar og möguleikar njóta sín og útkoman hefði aldrei orðið söm án tilurðar annars, en jafnframt er skilið eftir nægt andrými fyrir aðra.
Það er orðin klisja að tala um listasöfn sem trúarmusteri 21. aldarinnar en ég leyfi mér að dvelja aðeins í henni. Heimsókn á sýninguna var svo þægileg og hugur minn hefur oft reikað þangað eftir hana. Oftast er upplifunin að fara á safn alls ekkert trúarleg, þó ég eigi nú oft erfitt með að greina hvar slík upplifun hefst og endar. Tilvera mannsins í efnis- og andaheimi enda í senn afar flókin og einföld. En af hverju ekki að trúa á listina eins og hvað annað – ekki listamanninn, heldur listina sjálfa. Máttur listarinnar eins og trúarbragða er í öllu falli óræður og getur verið mikill, þar takast á andinn og efnið sem endrum og sinnum sameinast svo úr verða aðstæður sem bjóða upp á guðdómlega upplifun kjósi maður að teikna þær upp sjálfur.
Ingibjörg Sigurjónsdóttir er sýningarstjórinn og rétt er að taka fram að sú sem þetta skrifar er tengd henni nánum fjölskylduböndum. Það er eins með þessi skrif og önnur í fréttabréfum okkar að þau eru hlutlæg. Það þýðir aftur á móti ekki að við skrifum af skyldurækni nema síður sé. Við einsetjum okkur að skrifa bara það sem við kunnum vel að meta og þykir vert að mæla sérstaklega með við ykkur. Þau eru því einlæg umfram allt.
Að lokum er vert að benda á að gaman er að koma í Ásmundarsafn eftir vel heppnaðar endurbætur á húsakynnunum og að sýningaskráin er skínandi og lumar á listaverki sem hægt er að setja upp í stofunni heima og mögulega búa til aðstæður fyrir hið óvænta og guðdómlega! Til þess að finna því stað þarf eigandinn að fylgjast gaumgæfilega með innkomu sólarinnar í húsakynni sín og eru verkið í sýningarskránni sem einnig er titilverk hennar og sýningin öll einmitt vel til þess fallin að vekja hvern sem vill til umhugsunar um tilvist sína í tíma og rúmi, styrkleika og möguleika.
Við erum að hlusta
Settum nýtt lag Hipsumhaps á fóninn í vikunni og rifjuðum líka upp eldri plötu Sigurðar Flosasonar og Gunnars Gunnarssonar.
II. Gamall kór á nýjum stað
Vortónleikar Mótettukórsins,
Langholtskirkju.
Laugardaginn 29. maí kl. 17.
Nú ber svo við að Mótettukórinn, sem í áratugi hefur verið kenndur við Hallgrímskirkju, efnir til vortónleika í Langholtskirkju. Skyndilegt brotthvarf kórsins úr Hallgrímskirkju hefur vakið nokkra athygli á undanförnum vikum en það má rekja til að því er virðist ósættis milli þess sem er kallað yfirstjórn kirkjunnar og kantorsins, kórstjórans Harðar Áskelssonar. Hér verða þessar deilur ekki reifaðar. Það skal þó nefnt að Hallgrímskirkja hefur misst mikið við það að sjá á eftir Mótettukórnum og litla bróðurnum Schola cantorum úr kirkjunni. Þessi litli söfnuður í þessari stóru kirkju bar höfuð og herðar yfir aðra, stóra sem smáa, og hefur það um árabil verið tónlistarlífi kirkjunnar að þakka fremur en kröftugu safnaðarstarfi.
En fyrir okkur sem kunnum að meta guðlega og veraldlega tónlist, vel flutta, þurfum við ekki að óttast því Mótettukórinn hefur boðað til helgihalds í annarri kirkju. Á vortónleikum kórsins á að flytja kantötur eftir bæði J.S. Bach og Heinrich Schütz auk tveggja þjóðlga.
Á tónleikunum koma fram auk kórsins og stjórnandans Harðar Áskelssonar Lára Bryndís Eggertsdóttir, orgelleikari, Sigurður Halldórsson, sellóleikari og Richard Korn, violoneleikari.
Við höfum fyrir satt að miðarnir á tónleikana renni hratt út. Kórinn jú vanur að fylla Hallgrímskirkju oftar en einu sinni í hverjum umgangi og Langholtskirkja ekki eins stór og samkomutakmarkanir enn eitthvað takmarkandi. Við hvetjum því lesendur til að hafa hraðar hendur og hlökkum til að hittast á laugardag.
III. Tvær sýningar í Hönnunarsafninu
Kristín Þorkelsdóttir –
Sýningin stendur til 30. janúar 2022.
Náttúrulitun í nútímasamhengi, stendur til 12. september 2021.
Hönnunarsafni Íslands við Garðatorg, Garðabæ.
Í dag lýkur HönnunarMars á höfuðborgarsvæðinu. Í síðasta fréttabréfi nefndum við nokkrar sýningar og viðburði sem við mæltum með. Nú langar okkur að staldra við tvær sýningar sem opnuðu á hátíðinni en munu standa lengur. Um er að ræða ólíkar en spennandi sýningar í Hönnunarsafninu.
Kristín Þorkelsdóttir, grafískur hönnuður, hlaut í febrúar heiðursverðlaun Hönnunarverðlauna Íslands. Þetta var í annað sinn sem þessi heiðursverðlaun voru veitt og alls ekki of snemmt fyrir Kristínu að hljóta þau. Það sést vel á yfirlitssýngu á verkum Kristínar sem er önnur sýninganna í Hönnunarsafninu. (Hér er er viðtal við Kristínu í tilefni verðlaunanna.)
Það er ekki ofsögum sagt að Kristín hefur komið við daglegt líf Íslendinga í áratugi. Ekki aðeins hefur hún hannað umbúðir uppáhalds íss margra, Hnetutoppsins, umbúðapappír smjörsins, merki MS, Mosfellsbæjar og skátanna eða merki sem hafa af ýmsum ástæðum verið uppfærð eða tekin úr notkun eins og merki Vegagerðarinnar, BYKO og Náttúruverndarráðs. Hún hefur líka hannað peningaseðlana, vegabréfin og mjólkurfernur unglingsára minna. Það má því segja að Kristín hafi daglega komið víða við í leik og starfi allra Íslendinga sem fæddir eru á síðustu öld.
Sýning Kristínar er sett upp á mjög hefðbundinn hátt en fallegan og ber góðri sýningarstjórunum fagurt vitni. Tvennt þótti mér einkar skemmtilegt að sjá. Sjónvarpsauglýsingar úr fortíðinni þar sem Kristín hafði komið að útliti þess sem auglýst var og þann hluta sýningarinnar sem snéri að peningaseðlunum. Ég hafði til dæmis aldrei velt því fyrir mér hvort einhverjir hefðu setið fyrir sem Brynjólfur þúsundkall eða Ragnheiður fimmþúsundkona.
Inn af aðalsal Hönnunarsafnsins hefur nýútskrifaður fatahönnuður, Sigmundur, opnað einskonar rannsóknarstofu undir merkjum Safnið á röngunni en það er sniðug sýningaröð Hönnunarsafnsins. Sigmundur hefur safnað jurtum úr íslenskri náttúru og litað textíl, gert rannsóknir og ætlar að skrásetja árangurinn á næstu vikum og mánuðum fyrir opnum tjöldum í Hönnunarsafninu.
Það er skemmtilegt að hugsa til þess að á HönnunarMars í ár, líkt og undanfarið, hafa hönnuðir sýnt inn í vinnuferli sín og nýtt þekkingu sína til rannsókna á íslenskum efnivið. Nefni til gamans litla vinnustofusýningu á Hverfisgötu 50 þar sem einmitt þari og söl eru til rannsóknar líkt og hjá Sigmundi í Hönnunarsafninu. Þessir gæðaefni úr náttúru okkar hafa nokkrum sinnum komið við sögu fréttabréfsins.
Sýning Sigmundar er skemmtilega sett upp og verður gaman að sjá hvernig henni vindur fram.
Með góðum óskum,
Edda og Greipur.